Mama Alysia: Grenzen stellen als je hoogsensitief en zwanger bent

Laat ik beginnen met me voor te stellen in deze eerste blog voor Babystraatje.nl. Ik ben Alysia, 30 jaar en samen met m’n man Wietse en poes Pepper woon ik in Schiedam. Deze blog schrijf ik heerlijk in het zonnetje met m’n blote voeten in het gras.

Hoog sensitieve en zwanger 


Als HSP-begeleider kom ik veel hoog sensitieve vrouwen tegen die zich door hun sensitiviteit laten tegenhouden in het vervullen van hun kinderwens. Vragen als: ‘Is dat niet te zwaar?’, ‘Kan ik al die prikkels wel aan?’, ‘Durf ik m’n perfectionisme los te laten en al m’n gevoelens (ook de minder fijne die je tegenkomt tijdens de zwangerschap) er te laten zijn?’ spelen een belangrijke rol voor veel van deze vrouwen. Ik had al een tijdje geleden bedacht dat ik hier iets mee wilde doen. Nu is het moment daar! Want tja, wanneer kun je daar nu beter mee beginnen dan op het moment waarop je als hoog sensitieve vrouw zelf een kindje in je buik mag laten groeien?

HSP en de zwangerschap 


Er wordt de laatste tijd veel geschreven over HSP. Dit is lang niet altijd in de meest positieve zin en ook over HSP en de zwangerschap wordt weinig gezegd. Bést opvallend als je bedenkt dat dit een van de meest bijzondere, maar ook intense periodes in je leven is. Je vliegt in 9 maanden een nieuw deel van je leven in! Voor vrouwen die niet hoog sensitief zijn, is dit vaak al een periode die veel impact heeft. Moet je voorstellen wat het met je doet als je wél hoog sensitief bent. Wat gebeurt er allemaal in je lichaam? En hoe ga je met die veranderingen om? Hoe laat je je gevoel er zijn en geef je je grenzen aan? Over dit soort onderwerpen ga ik het de komende periode met jullie hebben in m’n blog. Ik belicht zowel de fijne als de minder fijne kanten en hoop dat je zo ontdekt dat een zwangerschap óók voor je is weggelegd als je hoog sensitief bent. Het onderwerp van vandaag: Grenzen stellen!

Eh, HSP?

Maar, first things first! Wat is HSP eigenlijk? Hoog sensitieve personen (HSP) zijn mensen die gevoeliger zijn voor indrukken en subtieler nuances waarnemen dan gemiddeld. Zintuigelijke prikkels worden sterker ervaren. Als HSP kun je bijvoorbeeld erg genieten van mooie muziek, zonder woorden doorhebben hoe een ander zich voelt en snel gevaar signaleren. Je zou kunnen zeggen dat je als HSP het leven en de wereld intenser beleeft. HSP is overigens geen zeldzaamheid! Men gaat er van uit dat zo’n 20% van de wereldbevolking hoog sensitief is. De verdeling tussen mannen en vrouwen is ongeveer gelijk.

“De dame in kwestie vloog op me af en greep m’n buik vast”

M’n buik als gemeengoed

Tijdens de corona-crisis waarin het advies vanuit het RIVM was om zo veel mogelijk thuis te blijven, was m’n hoogtepunt van de dag waarschijnlijk het loopje naar de supermarkt. Toen ik zo’n 16 weken zwanger was, begon m’n buikje al aardig zichtbaar te worden en dat vond ik maar wát leuk. Nu kon de buitenwereld ook eindelijk zien dat er een kindje in m’n buik groeide. En, nou ja, laten we eerlijk zijn: Er was niet echt een ander moment om trots met m’n buik te pronken dan tijdens dat loopje naar de supermarkt.

Daar liep ik dus. Op weg naar de supermarkt. En ik kwam een bekende tegen! Nou ja, ‘bekende’. Iemand waarmee ik een aantal jaren geleden kort had samengewerkt en die ik sindsdien eigenlijk niet meer had gezien. Waarschijnlijk was dat de meest voor de hand liggende reden die ervoor zorgde dat ik het niet helemaal zag aankomen dat de dame in kwestie op me afvloog en m’n buik vastgreep.

Ik wist niet wat me overkwam. Ik kon eigenlijk ook niet echt reageren. Ik was stomverbaasd. Naast dat je heel de dag niks anders hoorde dan ‘Houd 1,5 meter afstand van elkaar’ via zo’n beetje ieder medium, kon ik gewoon niet helemaal bevatten dat het normaal zou kunnen zijn om zomaar naar iemands buik te graaien. Ik bedoel, zelfs de mensen die het dichtst bij me staan vrágen of ze eventjes contact mogen maken met onze ukkepuk voor ze m’n buik aanraken. Begrijp me niet verkeerd: Ik was hartstikke trots op m’n buik en vond het echt heel leuk dat het anderen het ook opviel dat we groeiden, maar dit ging me te ver.

Mijn grens werd overschreden 


Half stotterend en behoorlijk opgelaten vertelde ik dat het hartstikke goed ging met ons kleintje. Jaren geleden had ik het daarbij gelaten. Een soortgelijke gebeurtenis kan natuurlijk niet echt plaatsvinden als je niet zwanger bent, maar ik durf wel te stellen dat ik in de periode voor ik zwanger was minder snel zou aangeven dat m’n grens zojuist was overschreden. Zélfs als het een even duidelijk geval was geweest. Ik vertelde dus over ons kindje en de zwangerschap én sloot m’n verhaal af met dat ik het eigenlijk toch wel echt heel vervelend had gevonden dat ze zomaar m’n buik had aangeraakt. HA! Overwinning! Want als HSP vinden we het nógal lastig om grenzen aan te geven. Ze had er overigens helemaal niet bij stil gestaan dat ik het niet fijn zou vinden wat ze deed. Dat kan natuurlijk, maar ik voelde zo sterk dat m’n grens werd overschreden en dat ik er echt iets van moest zeggen.

“Hoog sensitieve mensen vinden het lastig om nee te zeggen”

Grenzen stellen

In dit geval was het voor mij wel heel erg duidelijk dat iemand de grenzen van mijn eigen domein overschreed. Het gebeurde letterlijk! Maar in veel gevallen kan het als HSP een stuk lastiger zijn om aan te geven waar je grenzen liggen. Hoog sensitieve mensen vinden het namelijk vaak lastig om nee te zeggen en voor zichzelf te kiezen. Ze zijn bang anderen teleur te stellen, of gaan ervan uit dat de ander hen stom zal vinden als hij of zij niet doet wat de ander verwacht. Het gevolg is dat de HSP steeds verder van zichzelf verwijderd raakt en eigenlijk niet zo goed meer weet waar zijn of haar grenzen liggen. De gevolgen hiervan kunnen variëren van een gevoel van onrust en stemmingswisselingen tot neerslachtigheid en passief gedrag. Daar zitten we, zéker tijdens een zwangerschap, natuurlijk niet op te wachten!

Dicht bij jezelf blijven

Gelukkig kun je je grenzen aangeven op een manier die duidelijk maakt waar je grens ligt zonder dat je de ander daarmee hoeft te kwetsen (iets wat trouwens vaak ook nog best spannend is als je niet hoog sensitief bent!). Je kunt zorgen dat je dicht bij jezelf blijft. Als jij jouw gevoel benoemt, kan de ander misschien zeggen dat dat onzin is, maar dat neemt niet weg dat jij je zo voelt. Jouw gevoel is wat het is en daar valt niets tegenin te brengen! Houd daarbij altijd in je achterhoofd dat het aangeven van je grenzen niet egoïstisch is. Eigenlijk leer je anderen hoe ze met jou om moeten gaan.

Tijdens je zwangerschap kan dat anders zijn dan voorheen. De mensen om je heen kunnen dat niet zomaar raden, dus hoe duidelijker jij bent, hoe makkelijker het voor de ander is om rekening te houden met jouw (nieuwe) grenzen. Doordat je je grenzen aangeeft, voel je je uiteindelijk veel vrijer! In plaats van dat je je laat leiden door anderen, ben jij nu degene die de touwtjes in handen heeft. Je kunt je leven en op dit moment je zwangerschap, vormgeven op de manier die jou het meest gelukkig maakt. Eigenlijk laat je, door het aangeven van je grenzen, zien dat je de moed hebt om van jezelf te houden.

Je kiest niet alleen voor jezelf

Zwanger zijn heeft er bij mij voor gezorgd dat ik vele malen makkelijker voor mezelf kan kiezen dan ik voorheen zou hebben gedaan. Ik ben altijd wel serieus bezig met het stellen en bewaken van m’n grenzen, maar ik ging ervan uit dat het me nooit heel makkelijk af zou gaan. Het tegendeel is bewezen! Ik ben me er namelijk heel erg van bewust dat ik op dit moment door m’n grenzen aan te geven niet alleen voor mezelf kies, maar ook voor ons kleintje. Als je dat in je hoofd houdt, weet ik zeker dat het ook voor jou bijvoorbeeld ineens een stuk makkelijker is om nee te zeggen tegen iets waar je eigenlijk geen zin had om naar toe te gaan en in plaats daarvan juist tijd voor jezelf te nemen. Om te zeggen wanneer een ander je kwetst én om duidelijk aan te geven dat je het niet fijn vindt als er zomaar naar je buik wordt gegrepen. Hoe mooi is dat?

Facebook: @eigenwijshspcoach
Instagram: eigenwijs_hspcoaching